2
عضو هیئتعلمی گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان
10.48310/alle.2025.4513
چکیده
بررسی تطبیقی منظومههای فکری شاعران از ادبیات ملل مختلف و تحلیل و بررسی مضامین مشترک آنها، میتواند دریچهای بهسوی درک عمیقتر اشتراکات و افتراقات ادبی و فرهنگی بگشاید. چنین تحقیقاتی میتواند نقاط اشتراک و تفاوتهای ادبیات مختلف را نشان دهد و به درک بهتر رابطه بین ادبیات و جامعه کمک کند. پژوهش حاضر با روش کیفی و رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام شده و دادههای آن به شکلی نظاممند و با اتکا بر مبانی نظری مکتب آمریکایی، به بررسی تطبیقی دو مضمون محوری اعتراض و صلح در اشعار سیدحسن حسینی (شاعر ایرانی) و محمود درویش (شاعر فلسطینی) پرداخته است. یافتهها نشان میدهند که هر دو شاعر، علیرغم تفاوتهای جغرافیایی و فرهنگی، از این دو مضمون بهعنوان ابزارهای بیانی قدرتمندی در بازتاب آرمانهای خود بهره بردهاند. در حوزه اعتراض، حسینی با تلفیق زبان حماسی و عرفانی و با تکیهبر نمادهای مذهبی، اعتراض را در چارچوب گفتمان دینی و ارزشهای معنوی بیان میکند؛ حالآنکه درویش با زبان عاطفی و تصاویر ملموس، اعتراض خود را معطوف به اشغالگری و ظلم میکند. در مضمون صلح نیز، حسینی آن را با مفهوم پیروزی معنوی پیوند میزند؛ درحالیکه درویش صلح را بهمثابه آرزوی دیرینه یک ملت برای زندگی آزاد ترسیم میکند. از منظر سبکی، حسینی از ساختارهای کلاسیک شعر فارسی بهره برده و آن را با مضامین نو میآمیزد؛ در مقابل درویش با نوآوری در فرم و محتوا، شعر مقاومت را به سطحی جهانی ارتقا میدهد. این تفاوتهای زبانی و مضمونی ریشه در شرایط اجتماعی-سیاسی و نظامهای ارزشی متفاوت دو شاعر دارد. دستاورد اصلی پژوهش، تبیین چگونگی بازتاب تجربیات مشترک انسانی در قالبهای فرهنگی متفاوت است و هم از حیث نظری با اثبات کارآمدی مکتب آمریکایی در تحلیل ادبیات مقاومت، هم از جنبه عملی با نشاندادن ظرفیتهای ادبیات در ایجاد گفتگوی بینفرهنگی، حائز اهمیت است. نتایج میتواند مبنایی برای مطالعات بعدی در حوزه ادبیات تطبیقی و نیز درک بهتر نقش ادبیات در گفتمانهای بینالمللی باشد.
سلیمی, علی و علی بیکی, صفیه . (1404). تحــلیلِ تطبیقیِ مــضامینِ اعتراض و صــلح در اشعار سیدحسن حسینی و محمود درویش براســـاسِ مکتبِ آمــریکایی. پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 7(2), 176-195. doi: 10.48310/alle.2025.4513
MLA
سلیمی, علی , و علی بیکی, صفیه . "تحــلیلِ تطبیقیِ مــضامینِ اعتراض و صــلح در اشعار سیدحسن حسینی و محمود درویش براســـاسِ مکتبِ آمــریکایی", پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 7, 2, 1404, 176-195. doi: 10.48310/alle.2025.4513
HARVARD
سلیمی, علی, علی بیکی, صفیه. (1404). 'تحــلیلِ تطبیقیِ مــضامینِ اعتراض و صــلح در اشعار سیدحسن حسینی و محمود درویش براســـاسِ مکتبِ آمــریکایی', پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 7(2), pp. 176-195. doi: 10.48310/alle.2025.4513
CHICAGO
علی سلیمی و صفیه علی بیکی, "تحــلیلِ تطبیقیِ مــضامینِ اعتراض و صــلح در اشعار سیدحسن حسینی و محمود درویش براســـاسِ مکتبِ آمــریکایی," پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 7 2 (1404): 176-195, doi: 10.48310/alle.2025.4513
VANCOUVER
سلیمی, علی, علی بیکی, صفیه. تحــلیلِ تطبیقیِ مــضامینِ اعتراض و صــلح در اشعار سیدحسن حسینی و محمود درویش براســـاسِ مکتبِ آمــریکایی. پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 1404; 7(2): 176-195. doi: 10.48310/alle.2025.4513
)