تـحلیل تطبیقی بُعـد بازنمایی در تصاویر کتاب‌های عـربی ایران و مصـر طبق نشانه‌شناسی اجتماعی کرس و ون لیوون؛ مطالعه مـوردی پایه نهم متوسـطه اول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی ارشد زبان و ادبیات عربی؛ گروه زبان و ادبیات فارسی؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ دانشگاه بیرجند

2 استان خراسان جنوبی، بیرجند، انتهای بلوار شهید آوینی، پردیس دانشگاه بیرجند، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی

10.48310/alle.2025.4506

چکیده

از آن‌جا که تصاویر در متون آموزشی نقش قابل توجهی را ایفا می‌کنند لذا کارکرد روشمند آن می‌تواند موجب تسهیل یادگیری و افزایش عملکرد شناختی فراگیران شود. در پژوهش حاضر، تصاویر کتاب‌های عربی ایران و مصر پایه نهم متوسطه اول، از لحاظ ابعاد مختلف بازنمایی شامل بعد فرایند و شخصیت بر اساس نشانه‌شناسی اجتماعی کرس و ون لیوون (۲۰۰۶) و نیز چگونگی انتقال معنای تصاویر متناسب با دانش فراگیران و رشد شناختی و ادراکی آنها بر اساس دیدگاه رشدشناسی گو و فنگ (۲۰۱۵) به روش کمی و کیفی، با هدف بررسی نحوه انتقال اطلاعات به دانش‌آموزان دو کشور طبق تصاویر، تحلیل می‌شود. نتایج پژوهش نشان داد، که در بُعد فرایند، هر دو کتاب بیشتر بر تصاویر روایتی تأکید دارند، اما کتاب ایران توجه بیشتری به تحلیل محتوای تصویری دارد. از نظر بُعد شخصیت، کتاب ایران بیشتر به تصاویر غیرشخصیتی متمایل است، در حالی که کتاب مصر بر بازنمایی شخصیت‌های انسانی به‌صورت فردی و گروهی تمرکز دارد. علاوه بر این، در تحلیل نوع تصاویر، کتاب ایران بیشتر از تصاویر واقعی استفاده کرده، در حالی که کتاب مصر تعادل بیشتری بین تصاویر واقعی و کارتونی برقرار کرده است. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تفاوت‌های فرهنگی و آموزشی در طراحی محتوای تصویری این دو کتاب است. پیشنهاد می‌شود نویسندگان دیگر همین موضوع را در پایه‌ای دیگر از دو کشور بررسی کنند.

کلیدواژه‌ها

پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 2
دوره 7 ، شماره 2 ، 1404
شهریور 1404
صفحه 49-66

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار