جستاری در فرایند معادل یابی ساختارهای قسم در ترجمۀ قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ادبیات عرب دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 گروه عربی دانشگاه بوعلی

10.48310/alle.2025.4504

چکیده

بهره گیری از قسم از دیرباز در میان مردم رواج فراوانی داشته و آن را در مواقع ضروری به کار می بندند. این ساختار در قرآن کاربرد فراوانی دارد و در آغاز و میانۀ سوره ها آمده است. به دلیل تنوع ساختارهای قسم در قرآن، پژوهشگران و مترجمان اهتمام ویژه ای به انواع و کارکردهای آن داشته اند. پژوهش حاضر ضمن بهره گیری از تفاسیر مختلف، معادل یابی ساختارهای قسم سوره های قلم، حاقه، مدَّثر، مرسلات، تین و یس را با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد انتقادی در ترجمه های آقایان فیض الاسلام، مشکینی، خرمشاهی، رضایی-اصفهانی و معزی نقد و بررسی نموده است. برآیند پژوهش نشان می دهد که معزی ترجمه ای تحت لفظی از آیات ارائه داده و ساختارهایی نظیر «فَلَا أُقْسِمُ» را به‌صورت منفی ترجمه نموده که از منظر مفسرین قول ضعیف است. او از افزوده سازی و تصریح  مراجع ضمایر پرهیز نموده و این رویکرد گاه باعث ابهام ترجمۀ او شده است. فیض الاسلام و رضایی اصفهانی به‌عنوان نماینده سبک های آزاد و وفادار ترجمۀ دقیق تری از ساختارهای قسم ارائه نموده‌اند و بهتر از سایر مترجمان، تأکیدهای اسلوب قسم نظیر «اِنّ و لـَ» را معادل یابی کرده و به مرجع ضمایر تصریح نموده و تناسب بین قسم ها را رعایت کرده‌اند. مشکینی و خرّمشاهی نیز درمجموع نسبت به فیض الاسلام، رضایی اصفهانی و معزّی ترجمه ای بینابین ارائه نموده اند.

کلیدواژه‌ها

پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 2
دوره 7 ، شماره 2 ، 1404
شهریور 1404
صفحه 5-19

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار