حرف جر "علی" و زیبایی‌شناسی معانی آن در قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فرهنگیان کرمانشاه

2 دانشگاه فرهگیان کرمانشاه

10.48310/alle.2025.4281

چکیده

قرآن کریم که روشنگر تمامی جوانب زندگی بشر است، از همان قرن اول هجری از جنبه‌های مختلفی مانند: بلاغت، صرف و نحو، لغت و غیره مورد تحقیق و بررسی علمای بزرگ قرار گرفته است. حروف در قرآن و تغییرات معنایی آن‌ها زیبایی این کلام آسمانی را دوچندان نموده است. پرداختن به این حروف از منظر زیبایی-شناسی یکی از مباحثی است که نقش بنیادین در بازنمایی عظمت و شکوه این معجزه‌ی آسمانی دارد. گاهی در قرآن، علاوه بر حرف اصلی از مجموعه‌ایی حروف جانشین استفاده شده است. بدین ترتیب، برخی از معانی حروف با بیش از یک حرف جر بیان می‌شود. این امر اهمیت بررسی و شناخت این حروف را در ترجمه دوچندان می‌کند.
این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی زیبایی‌شناسی حرف جر "علی" در آیات مختلف قرآن پرداخته‌ و وجوه معنایی آن را با استفاده از کتاب‌های نحوی و همچنین تفاسیر گوناگون، مورد بررسی قرار داده و نیز به شواهدی از شعر عربی در این رابطه اشاره کرده است. نتیجه این‌که این حرف علاوه بر معنای اصلی‌اش که "استعلاء" می‌باشد، در معانی حروف مختلفی چون: "مع"، "فی"، "لام"، "باء"و "عن" به‌کار رفته است. مهم‌ترین کارکردهای زیبایی‌شناختیِ جایگزینی و تغییرات معنایی این حرف در قرآن کریم عبارتند از: شمول و گستردگی معنا، تاکید و مبالغه است که متن قرآن را به متنی باز و گسسته تبدیل نموده و فضایی مناسب برای تأمل آگاهانه خواننده فراهم آورده است. هدف اصلی از این امر، انتقال بی‌کم و کاست، اثربخش، نگرش‌ساز و تعالی‌دهنده معنا به مخاطب است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار