تحلیل عناصر صحنه و پیرنگ در رمان "موت صغیر" اثر محمدحسن علوان

محمدحسن علوان، یکی از نویسندگان برجستۀ ادبیات عربی و عربستان سعودی است که تاکنون رمان‌های متعددی از وی به زیور طبع آراسته شده که تعدادی از آن‌ها برندۀ جوایز معتبر ادبی شده‌اند. در میان آثار او، رمان «موت صغیر» که سرگذشتی توأم با تخیّل از زندگی عارف مشهور، محی‌الدین ابن‌عربی است، در سال 2017 م برندۀ جایزۀ معتبر بوکر عربی شده است. جستار حاضر کوشیده است با استفاده از روش توصیفی- حلیلی و با بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای به بررسی و تحلیل عناصر صحنه و پیرنگ در این رمان مشهور بپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که علوان به‌خوبی با فضای داستان‌نویسی آشنا بوده و با استفاده از تکنیک خاص این فن، توانسته است مخاطب را با داستان همراه سازد. علی‌رغم حجم بالای رمان، نویسنده توانسته با استفاده از دو نوع پیرنگ: پیرنگ اصلی که زندگی‌نامۀ آمیخته با تخیّل ابن‌عربی است و پیرنگ فرعی که حوادثی پیرامون حفظ و نگهداری کتاب خطیِ "فتوحات مکیۀ" ابن عربی است، مخاطب را به خواندن ادامۀ داستان ترغیب سازد. از دیگر نقاط بارز توجه در هنر داستان‌نویسیِ علوان، دقت فراوان وی در توصیف فضا و صحنه و مکانی است که متن در آن جاری گشته یا حادثه‌ای در آن روی داده است.