2
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده
تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی بین‌رشته‌ای در نظریه‌های نقد نوین محسوب می‌شود که اصل آن به مباحث زبان‌شناسی بازمی‌گردد. نظریه‌های گفتمان در سیرتکاملی خود به نظریه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف می‌رسد که اساس تحلیل متن را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین و بر سه محور زبان، ایدئولوژی و قدرت بنا می‌نهد. این نظریه در حوزه‌های اندیشگانی مختلفی ازجمله تحلیل و تبیین متون ادبی کاربرد یافته است. در این میان قصیده أنشودة المطر سروده بدر شاکرالسیاب به‌سبب برخورداری از جایگاهی ویژه و مؤثر در شعر معاصر عربی و نیز وجود عوامل فرامتنی گوناگون اجتماعی، سیاسی و ادبی، نگارندگان را بران داشته تا با خوانشی تازه از این قصیده در چارچوب نظریه گفتمان انتقادی فرکلاف به تبیین لایه‌های گوناگون زبانی، ادبی و فکری سیاب در این قصیده بپردازند. هدف این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیلی فراهم آمده است، خلق دیدگاه تازه‌ای در شناخت شعر معاصر عربی است و آن را با پاسخگویی به این پرسش پی‌می‌گیرد که اساساً انطباق این قصیده بر چارچوب نظریه فرکلاف چگونه و تا چه اندازه قادر است دلالت‌های تازه و عمیق‌تری در شناخت شعر معاصر عربی ایجاد کند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که انطباق نظریه فرکلاف بر این سروده می‌تواند مخاطب را به درک لایه‌های معنایی عمیق‌تری در آن رسانده و درعین‌حال به ابعاد اندیشگانی مؤثر سیاب در شعر معاصر عربی وضوح بیشتری ببخشد.
ملا ابراهیمی, عزت, & نورائی نیا, زهره. (1401). خوانشی بر قصیدة سرود باران (أنشودة المطر) سروده‌ی بدر شاکر السیاب از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف. پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 4(2), 97-112.
MLA
عزت ملا ابراهیمی; زهره نورائی نیا. "خوانشی بر قصیدة سرود باران (أنشودة المطر) سروده‌ی بدر شاکر السیاب از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف", پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 4, 2, 1401, 97-112.
HARVARD
ملا ابراهیمی, عزت, نورائی نیا, زهره. (1401). 'خوانشی بر قصیدة سرود باران (أنشودة المطر) سروده‌ی بدر شاکر السیاب از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف', پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 4(2), pp. 97-112.
VANCOUVER
ملا ابراهیمی, عزت, نورائی نیا, زهره. خوانشی بر قصیدة سرود باران (أنشودة المطر) سروده‌ی بدر شاکر السیاب از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف. پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب, 1401; 4(2): 97-112.
)